Od kilku dni Wyspy Kanaryjskie zmagają się z katastrofalnymi skutkami erupcji wulkanu Cumbre Vieja. Erupcja spowodowała bardzo duże straty materialne. Cierpi również środowisko naturalne ponieważ cały czas emitowane są do atmosfery popioły oraz dwutlenek siarki i dwutlenek węgla.
Poniżej zebrałem więcej informacji na temat tego zdarzenia.
Poniżej przedstawiamy nasz film podsumowujący to wydarzenie.
Cumbre Vieja – Stary Szczyt
Tak właśnie tłumaczona jest nazwa tego aktywnego wulkanu z języka hiszpańskiego. Znajduje się on na wyspie La Palma która jest jedną z wysp archipelagu Wysp Kanaryjskich. Archipelag ten należy do Hiszpanii. Cumbre Vieja aktywny był w XX wieku dwa razy: w 1949 i 1971 roku. Najnowsza erupcja nastąpiła 19 września 2021 roku i trwa do dziś.
Po wybuchu wulkanu naukowcy zakładali dość szybkie wyciszenie wulkanu i spływ lawy do morza. Jednak do dnia dzisiejszego aktywność wulkanu nie osłabła. A wg. najnowszych informacji – wzrasta. Płaski stok góry na którym ze szczeliny zaczęły wydobywać się lawa i popiół stał się w ciągu kilku dni pełnoprawnym stożkiem wulkanicznym.
Trzęsienia ziemi
Rozpoczęło się (jak dość często w przypadku wybuchu wulkanu) dużą liczbą wstrząsów. Wstrząsy pojawiły się pod Cumbre Vieja 11 września 2021 roku. Zarejestrowano ich ponad 22 000 w ciągu tygodnia. Trzęsienia miały siłę max. 3,5 stopnia w skali Richtera. Obserwując co się dzieje władze wydały ostrzeżenie o potencjalnej aktywności wulkanicznej. Rozpoczęto też ewakuację ludności.
Erupcja Cumbre Vieja
Przyjmuje się że erupcja wulkanu rozpoczęła się o 14:13 UTC 19.09.2021. Jest to erupcja szczelinowa. Lawa nie wypływa ze szczytu stożka a z jego boku – ze szczelin. Przez pierwsze trzy dni działo się to dość spokojnie.
Czwartego dnia erupcja weszła w bardziej wybuchową fazę. Na nagraniu poniżej widać jeden z takich wybuchów.
Na dzień pisania tego artykułu (28.09.2021) źródła donoszą że erupcja wulkanu osłabła. Zdania na temat dalszego jej przebiegu są podzielone. Część naukowców wskazuje że to cisza przed burzą. A erupcja przybierze na sile. Inni że będzie cały czas słabła.
Pewne jest jedno – będzie trwać jeszcze tygodnie.
29 września 2021 roku lawa z wulkanu dotarła do wybrzeża i wlewa się do Oceanu Atlantyckiego. Nad wybrzeżem unosi się toksyczna chmura gazu. Władze apelują aby mieszkańcy zagrożonych terenów uszczelnili drzwi i okna.
Następstwa erupcji wulkanu Cumbre Vieja
Wg. szacunków wulkanologów do tej pory wydobyło się ponad 46,3 miliona metrów sześciennych popiołów. Jest to już więcej od ostatniej erupcji wulkanu w 1971 roku. Na wyspie La Palma jest ogłoszony stan klęski żywiołowej.
Do tej pory wulkan Cumbre Vieja spowodował gigantyczne straty materialne na wyspie. Strumienie lawy przesuwając się na zachód od miejsca erupcji niszczą i spopielają wszystko na swojej drodze. W popiół obracają się domy, szkoły i cała zabudowa. Do tej pory szacuje się że częściowo lub całkowicie zniszczonych zostało ponad 700 budynków i elementów infrastruktury.
Ludzie są ewakuowani. Ewakuowano ponad 7000 osób. Nie wiedzą kiedy i czy wrócą do swoich domów. Ewakuowane bądź zabezpieczane są również zwierzęta domowe.
Ci którzy zostali poinstruowani zostali aby chodzić w maskach i okularach oraz zamykać w domach drzwi i okna. Dodatkowo mają nie zbliżać się do okien aby nie raniły ich odłamki szkła pękającego z powodu fal ciśnienia po kolejnych wybuchach.
Zagrożone są także plantacje bananów na wyspie La Palma. W wielu miejscach owoce są całkowicie zniszczone. W innych owoce przykryte są grubą warstwą pyłu wulkanicznego. Ale nawet tam gdzie banany są względnie „bezpieczne” od lawy i popiołu pojawiło się nowe zagrożenie – skażenie wody i gleby spowodowane przez kwaśne deszcze. Szacuje się że od 15 do 20% owoców zbieranych rocznie na La Palma może zostać zniszczonych.
Od momentu wybuchu prócz lawy i pyłów wulkanicznych wulkan emituje do atmosfery potężne ilości dwutlenku siarki i dwutlenku węgla. Powstała w ten sposób toksyczna chmura jest przenoszona prądami nad południową Europę.
Chmura SO2 i kwaśne deszcze nad Europą Południową
Największe zagrożenie związane z dwutlenkiem siarki emitowanym przez wulkan Cumbre Vieja występuje w najbliższych okolicach wulkanu. Dzięki cyrkulacji powietrza chmura SO2 przenoszona jest na wschód. Tam też stężenie SO2 jest największe.
Wyrzucany przez wulkan dwutlenek siarki tworzy kwas siarkawy mieszając się z parą wodną w atmosferze. Powstające chmury przynoszą tzw. kwaśne deszcze. Padając powodują zakwaszenie gleby (spada jej żyzność), skażenia ujęć wody pitnej oraz uszkodzenia roślin. Inicjują korozję i uszkadzają budynki rozpuszczając cement i wapień. Wraz z kwaśnym deszczem zaczął opadać gęsty popiół pokrywając pola upraw, budynki i samochody warstwą o grubości do nawet 28cm. To one zagrażają plantacjom bananów w równym stopniu co lawa i popiół.
Chmura SO2 – nad Polską
Chmura dwutlenku siarki wraz z wiatrem dotarła nad obszar Polski nocą z soboty na niedzielę. Na szczęście jej gęstość była już stosunkowo niska. Co więcej nad Polską mieliśmy pogodę wyżową. Dzięki czemu nie mieliśmy zjawiska kwaśnych deszczy (jeśli by wystąpiły). W najbliższych dniach nie prognozujemy już wzrostu stężenia SO2/
Chmura SO2 nad Europą i Afryką
W najbliższych dniach największe stężenie dwutlenku siarki notowane będzie w Tunezji, Algierii, Maroku, Libii, Egipcie, we Włoszech, na Chorwacji, Słowenii oraz Austrii. Chmura stopniowo będzie się przemieszczać na południowy wschód.
Czy erupcja ochłodzi klimat? Jakie będą jej skutki?
Wg. naukowców dopiero emisja dwutlenku siarki rzędu 5-10 mln ton spowoduje odczuwalne ochłodzenie. Dobrym przykładem erupcji która wpłynęła na globalną temperaturę jest wybuch wulkanu Pinatubo w 1991 roku. Wyemitowane wtedy do atmosfery zostało 15 mln. ton dwutlenku siarki. Ten unosił się do stratosfery i łączył z parą wodną przekształcając się w aerozole kwasu siarkawego. Cząstki aerozolu rozpraszały dużą ilość promieni słonecznych. Skutek to trwające kilka lat obniżenie się globalnej temperatury o 1 stopień.
W przypadku wulkanu Cumbre Vieja na tą chwilę nie możemy mówić o takim wpływie jednak należy pamiętać że wulkan cały czas jest bardzo aktywny. Do końca nie wiadomo jak sytuacja się potoczy.
Skutkiem na który warto zwrócić uwagę może być uszkodzenie powłoki ozonowej nad Antarktydą lub Arktyką.
Zapraszamy do naszych pozostałych artykułów.